Thơ đường luật là gì và gồm những thể thơ nào? Những thông tin có liên quan trực tiếp đến thể thơ đường luật được rất nhiều người quan tâm đến và cùng nhau bàn luận. Chuyên trang thông tin điện tử Thvntuonglai.vn đã tổng hợp các thông tin liên quan đến vấn đề trên, các bạn hãy cùng nhau tìm hiểu nhé!
Tham khảo nhanh các mục chính
Giải thích thơ đường luật là gì?
Thơ đường luật là gì? Thơ đường luật hay còn được gọi là thơ luật đường. Đây chính là thể thơ đường cách luật xuất hiện từ thời nhà Đường tại Trung Quốc. Thơ đường luật chính là dạng thơ Đường ngoài dạng thơ cổ phong (cổ thể thi), từ, thơ đường luật đã dần dần phát triển mạnh mẽ trên chính quê hương của nó, dần dần theo thời gian đã lan tỏa ra rất nhiều quốc gia lân cận với tư cách thể loại tiêu biểu nhất của thể thơ Đường nói riêng và tinh hoa thi cả của Trung hoa nói chung. Thơ Đường luật còn được gọi với cái tên thơ cận thể nhằm đối lập với thơ cổ thể vốn không thể cách luật này.
>>> Tổng hợp những bài thơ về thầy cô giáo tự sáng tác hay nhất hiện nay
Thơ Đường luật cũng sẽ có một hệ thống quy tắc phức tạo được thể hiện ở 5 điều cụ thể như sau: Luật – Niên – Vần – Đối – Bố cục. Đối với hình thức thơ đường luật sẽ có những dạng như:
- Thất ngôn bát cứ (tám câu, mỗi câu bảy chữ): đây sẽ được xem là dạng chuẩn nhất.
- Thất ngôn tứ tuyệt (bốn câu, mỗi câu bảy chữ).
- Ngũ ngôn tứ tuyệt (bốn câu, mỗi câu năm chữ).
- Ngũ ngôn bát cứ (tám câu, mỗi câu năm chữ).
Theo đó, người Việt Nam cũng luôn tuân thủ hoàn toàn từng quy tắc của luật thơ đường luật.
Luật trong thơ đường luật như thế nào?
Những thông tin ở trên thì mọi người cũng đã hiểu rõ về khái niệm thơ đường luật là gì. Vậy, luật thơ đường luật được quy định như thế nào?
Đối âm – Luật bằng trắc
Đối với luật thơ đường sẽ căn cứ dựa trên thanh bằng và thanh trắc, sử dụng những chữ thứ 2 – 4 – 6 và 7 trong cùng một câu thơ nhằm để xây dựng luật. Trong thanh bàng sẽ gồm các chữ không có dấu hoặc là dấu huyền. Còn thanh trắc sẽ gồm toàn bộ những dấu còn lại đó là sắc – hỏi – ngã – nặng.
Các bài thơ có luật bằng sẽ là bài dùng thanh bằng trong chữ thứ hai của câu đầu tiên nếu như chữ thứ 2 trong câu đầu tiên mà dùng thanh sắc, khi đó sẽ được gọi là luật trắc. Chữ thứ 2 và chữ thứ 6 ở trong cùng một câu cần phải giống nhau về thanh điệu, bên cạnh đó chữ thứ 4 sẽ không có thanh điệu giống với 2 chữ còn lại.
Lấy ví dụ minh họa:
Nếu như chữ thứ 2 và chữ thứ 6 đã dùng thanh trắc thì tại chữ thứ 4 bắt buộc khi đó phải dùng đến thanh bằng hoặc là ngược lại. Nếu như trong một câu thơ trong bài thơ đường luật không dùng đến quy tắc này, khi đó sẽ được gọi là “thất luật”.
Đối ý
Là nguyên tắc cố định trong một bài thơ được sáng tác theo thể loại đường luật chính là ý nghĩa của câu thứ 3, thứ 4 cần phải đối nhau, cả 2 câu thứ 5 và thứ 6 cũng cần phải đối nhau.
Đối sẽ là mức độ tương phản về nghĩa của cả từ đơn, từ láy hoặc là từ ghép, trong đó sẽ bao gồm cả sự tương đương trong cách mà tác giả dùng từ ngữ. Đối chữ là động từ đối động từ, danh từ với danh từ. Đối cảnh sẽ là cảnh đội động đối với cảnh tỉnh, trên sẽ đối với dưới,… Trong trường hợp một bài thơ đường luật mà những câu 3 và 4 không đối nhau hoặc các câu 5 và 6 không đối nhau thì sẽ được gọi là “thất đối”.
Một số các dạng thơ đường luật cơ bản nhất hiện nay
Dưới đây những chuyên gia hàng đầu cũng có phân tích và chia sẻ cụ thể đến với mọi người về những dạng thơ đường luật cơ bản nhất gồm có:
+ Thất ngôn bát cú: là thể loại thơ cổ xuất hiện rất sớm tại Trung Hoa, đến thời Đường đã được các nhà thơ đặt lại quy tắc rất rõ ràng, cụ thể hơn rất nhiều và từ đó phát triển mạnh mẽ. Theo đó, đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú đó là mỗi bài thơ sẽ có 8 câu và mỗi câu sẽ có 7 chữ, đồng thời sẽ tuân thủ theo một quy tắc rất chặt chẽ.
Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt
Trên thực tế là một bài thơ thất ngôn bát cú, nhưng sẽ bỏ đi 4 câu đầu hoặc là 4 câu cuối. Luật bằng trắc – niêm – vân,… khi đó vẫn được giữ nguyên, nhưng có thể bỏ đi luật đối ở hai câu 3, 4 hoặc là 5, 6. Khi đó, sẽ trở thành một bài thơ “4 câu và 3 vần”, Nguyễn Du đã dùng để viết truyện Kiều.
Ngũ ngôn tứ tuyệt
Là một bài thất ngôn tứ tuyệt nhưng sẽ bỏ đi 2 chữ đầu ở mỗi câu, những chữ và luật dùng còn lại sẽ được giữ nguyên luật bằng trắc, niêm và vần.
Ngũ ngôn bát cú
Đây chính là biến thể từ bài thất ngôn bát cú, nhưng sẽ bỏ đi 2 chữ đầu trong mỗi câu mà thành, vẫn giữ nguyên luật bằng trắc, niêm và bần ở những chữ còn lại.
Thể thơ đường luật ở một số quốc gia trên thế giới
Đối với thể thơ đường luật ở mỗi quốc gia là không giống nhau về thời gian hình thành cũng như phát triển, cụ thể:
Ở Việt Nam
Cũng vì hệ thống văn chương chính thống, hệ thống giáo dục và khoa cử ở Việt Nam tại thời kỳ trung đại đều dùng đến tiếng Hán nên người Việt cũng dùng tiếng Hán và những thể loại thơ của người Trung Hoa nhằm sáng tác thơ văn trong đó có cả thơ đường luật.
Theo đó, người đầu tiên đã đưa tiếng Việt vào trong thơ văn của Việt Nam đó là Nguyễn Thuyên, ông chính là người đã đặt ra thể thơ Hàn luật. Đây chính là thể thơ kết hợp giữa thơ đường luật cùng với những thể loại thơ của dân tộc Việt.
Thể thơ này của Việt Nam cũng đã kéo dài từ thời nhà Trần cho đến nửa đầu Thế kỷ XX. Sau khi phong trào thơ mới xuất hiện thì số người dùng luật thi cũng đã giảm đi đáng kể.
Tại nước Nhật Bản
Khoảng thế kỷ V, chữ Hán đã bắt đầu du nhập vào nước Nhật. Thái tử Shotoku (Thánh Đức) bắt đầu nhiếp chính vào năm 593 đã ban hành một số hiến pháp “Thập thất điều” và gửi đến rất nhiều phái đoàn sang nhà đường để du học. Thời điểm năm 710, nữ hoàng Gemei dời đô về Nara và đã đặt tên tương ứng là Heijo-kyo (Bình Thành Kinh). Năm 794, Thiên hoàng Kammu đã rời đô về Heian tiến hành thành lập kinh đô (Heian-kyo, Bình An Kinh). Đây là thời kỳ Nhật Bản mô phỏng thời nhà đường của Trung Hoa từ kiến trúc đô thành, văn hóa, nghi thức cho đến cả văn học. Theo đó, thời gian này đã kéo dài ít nhất đến khi Nhật Bản ngừng cử các phái đoàn sang giao lưu; học tập với đại lục năm 894. Thơ văn chữ Hán đã trở thành văn học cửa công, đồng nghĩa với những sinh hoạt trong cung đình.
Về thành tựu đáng chú ý nhất người người Nhật đó là đạt được với thể loại thơ đường luật đó là Kaifuso (Hoài phong tảo, năm 751). Ở trong tập thơ này sẽ bao gồm 120 bài thơ được sáng tác bằng chữ Hán của rất nhiều nhà thơ tiêu biểu khác nhau từ hoàng đế và từng thành viên quý tộc; hoàng tộc cho đến các tăng lữ đến từ Trung Hoa đã nhập quốc tịch tại Nhật Bản. Từng sáng tác đa phần được thực hiện trong khoảng thế kỷ VII và VIII, thể thơ được dùng chủ yếu trong tập thơ này đó là bát cú, tứ tuyệt, ngũ ngôn.
Kết luận
Những thông tin được chia sẻ ở trên nhằm giúp cho mọi người được hiểu rõ về thể thơ đường luật là gì và các thể loại thơ phổ biến nhất hiện nay. Nếu như mọi người đang có ý định làm thơ đường luật cần phải nắm vững các quy định về niêm luật nhé!
